Değer Odaklı Zaman Yönetimi Eğitimi
İnsanların hayalleri bitmez, insanların sadece zamanları biter. Glenn Frey’in bir şarkısında geçen bu söz oldukça anlamlıdır. Zaman biter, çünkü onun bir gün bitebileceğini hiç düşünmeden yaşarız. Gün içinde hepimize eşit dağıtılan, ama verimli kullanmakta en çok zorlandığımız değerlerin başında gelir zaman. Onu etkin şekilde yönetmenin temelinde ise öncelikle onun değerli bir kaynak olduğunu fark etmek yatıyor. Ve diğer her şey bunun etrafında şekilleniyor… İşte bu eğitimde zaman yönetimine değer odaklı bir yaklaşım getiriyor ve zamanımızı yönetmek adına kullanabileceğimiz önemli tekniklerden bahsediyoruz.
Birinci Bölüm: Zamana Değer Katmak
Aynaya bakın, en büyük zaman katilini göreceksiniz der John Adair… Ve bu gerçeği fark edene kadar, zaman kavramıyla ilgili yaşadığınız problemlerin birçoğunu çözemezsiniz.
Zaman herkesin bildiği, ancak tanımlamakta oldukça zorlandığı bir kavramdır. Pek çok farklı anlamda kullanılsa da, en basit tabiriyle bir oluşun geçirdiği sürecin ölçülebilen halini ifade eder… Tarih boyunca farklı disiplinlerin ilgi odağı haline gelmiş olan zaman kavramı hayatı bir düzene sokmamıza yardımcı olur. O nedenle zamanı kontrol etmek, her daim hayati bir öneme sahip olmuştur.
Bir düşünün, zaman bulamadığınız için gerçekleştiremediğiniz pek çok şey olmadı mı? Veya onu iyi kullanamadığınız için hayatınızın fırsatını kaçırmadınız mı? Şu bir gerçek ki, hayatta elde ettiğimiz tüm başarılar eninde sonunda zamanı doğru kullanmamıza dayanıyor.
Şimdi paralel evrende kendinizin bir başka versiyonuyla karşılaştığınızı düşünün. Kendisi ölmeden önceki son saatlerini yaşıyor olsun. Onu gözlerinizin önüne getirdiniz mi? Kendisine dünyanın tüm parası teklif edilseydi, sizce nasıl bir karşılık verirdi? Herhalde yüzünüze bakıp acı bir şekilde gülümserdi. Fark edeceğiniz üzere, pek çok şeyi anlamlı kılan yaşıyor olmanın ta kendisidir. Ve tüm hayatınız sahip olduğunuz zamandan ibarettir. Zamanı harcarken, bir kez daha düşünün. Harcadığınız şey hayatınızdan başkası değildir.
Şu bir gerçek ki, genellikle az olan şeylerin değeri daha fazladır. Bu durum zaman için de geçerlidir. Zaman azaldıkça, değeri daha da katlanır ve en sonunda paha biçilemez bir hale gelir. Bir şeyi gerçekleştirmek istediğinizde önce ve her zaman yeterli zamanınızın olup olmadığına bakarsınız. Ve zamanı yönetme konusundaki yanılgılardan birisi de işte tam burada başlar. Buddha’nın dediği gibi “Sorun, zamanınız olduğunu sanmanızdır… Çoğu kez elimizde ne kadar zamanımızın olduğunu kesin ve net bir şekilde asla bilemeyiz, sadece tahmin edebiliriz.
Ortalama bir insan, ömrünün üçte birini uyuyarak ve diğer üçte birini fiziksel ihtiyaçlarını karşılayarak geçirir. Bu da verimli ve üretken olarak kullanabileceğimiz günlük 8-9 saatlik bir zamanınız olduğu anlamına geliyor. Bu açıdan baktığımızda, gerçekte 24 saatimizin yalnızca üçte birini verimli şekilde kullanma imkanına sahibiz. Siz zaten bunu biliyorsunuz. Sadece hatırlatmak istedim!
Zamanı yönetmekle ilgili sorunların büyük bir kısmı zamana verdiğimiz değerden kaynaklanıyor. Ve zamana verdiğimiz değer de, genellikle kendimize ve hayatımıza verdiğimiz değerin bir yansımasıdır. M. Scott Peck der ki: Kendinize değer verene kadar, zamanınıza değer vermeyeceksiniz. Zamanınıza değer verene kadar da onunla hiçbir şey yapmayacaksınız.
Hayata Değer Katmak
Hayatınızın değeri ne kadar? Başka bir deyişle: Sizden belirli bir zamanınızı parayla satın almak isteseler kaça satarsınız? Soru size biraz garip gelebilir. Ancak şöyle düşünün! Bunu soran kişi belki de sizi çok seviyor ve onunla kalmanız için size bir teklifte bulunuyor olabilir. Elbette seçim yapmakta özgürsünüz! Ancak basit bir mantıkla, bugün çalıştığınız işler için zaman harcıyor ve sonuçta sahip olduğunuz değerli zamanları para karşılığında vermiş olmuyor musunuz?
Kendi zamanınıza verdiğiniz değeri bir düşünün. Bunun değeri tamamen kendinize verdiğiniz değerle doğru orantılı olacaktır. Kendinize verdiğiniz değerin bir ölçüsü de zamanınızı nasıl kullandığınızla ilgilidir. Aslında her birimiz kendimize çok değer verdiğimizi düşünürüz. Ancak biricik ve eşsiz varlıklar olarak biz insanlar, bunu davranışlarımıza yansıtmakta zorlanırız. Halbuki, zamanımızın değerini yükseltmeden, onu iyi yönetmek pek mümkün değildir. Bunu sağlamanın en temel yolu ise öncelikle kendimize verdiğimiz değeri yükseltmekten geçiyor.
Hayatımıza verdiğimiz değeri kişisel tutum ve davranışlarımızla gösteririz. Özdeğerimiz yükseldikçe, hayatımızda var olan her şeyin değeri bir kaldıraç etkisiyle kaçınılmaz olarak yükselecektir.
Şimdi bahsedeceğimiz değerler çemberi sistemi zamanın değerini artıracak bir rehber sunuyor bizlere. Bu sistemi zaman yönetimi bağlamında ele alsak da, genel anlamda değer algımızı güçlü tutmak için de bir model olarak kullanabiliriz. Değerler çemberi üç temel boyuttan oluşuyor. Benlik, amaç ve davranış boyutlarının her birinde güçlü bir değer algısı yaratmak, zamanı değerli hale getirmenin özünü oluşturmaktadır. Değerler çemberi sistemi için videoyu izleyiniz.
Bu sistemi hayatımıza geçirdiğimizde, zamanı yönetmekle ilgili ikinci bölümde bahsedeceğimiz tüm yöntem ve teknikler daha kullanışlı hale gelecektir.
İkinci Bölüm: Zaman Yönetimi Teknikleri
Zaman yönetimi kısaca, zamanı etkili ve verimli kullanma çabalarının tümünü ifade eder. Zaman yönetimine getirdiğimiz değer odaklı yaklaşım, etkin sonuçlara ulaşmakta zamanı değerli bir kaynak olarak kullanabilmeyi anlatır. Peter Drucker’ın sözüyle, zaman en az bulunan kaynaktır ve eğer o doğru yönetilmiyorsa, hiçbir şey doğru yönetilemiyor demektir. İşte bu kaynağı doğru kullanmak adına belirli teknik ve yöntemlere ihtiyaç duyarız. (Ayr. Bkz: Kişisel Motivasyon Teknikleri)
Zamanın objektif ve sübjektif olmak üzere iki boyutu vardır. Objektif zaman, herkesin eşit şekilde paylaştığı gerçek zamanı ifade ederken, sübjektif zaman ise zamanın algısal boyutunu anlatır. Örneğin keyifli bir ortamda zamanın nasıl geçtiğini anlamayız. Halbuki canımız sıkıldığında vakit bir türlü geçmek bilmez. İşte sübjektiflik, zamanın öznel algısını ifade eder. Henry Van Dyke der ki, “Zaman bekleyenler için çok yavaştır; korkanlar için çok hızlı, yas tutanlar için çok uzun, neşeli olanlar için çok kısa; ancak sevenler için zaman, sonsuzluktur.” Masadaki ya da duvardaki bir saate bir dakika boyunca dikkatlice bakmayı deneyin. Bu süreç, zamanın nesnel haline en yakın olduğunuz durumu ifade edecektir.
Zaman yönetiminde temel amacımız, zamanın akışı içinde kendimizi organize edebilmek ve böylece amaçladığımız sonuçlara ulaşabilmektir. Bu açıdan zamanı iyi yönetmek sadece teknikleri bilmekle ilgili değildir. Fiziksel ve zihinsel enerjimizi doğru kullanmakla da ilgilidir. Elbette ki, ne kadar zamana sahip olduğunuz önemlidir; ama mevcut zaman içindeki etkinliğimiz bundan daha önemlidir.
Zaman yönetiminde başarınızı belirleyen kişisel ve çevresel pek çok faktör vardır. Bireysel anlamda, fiziksel ve zihinsel sağlık durumunuz, kişilik yapınız, bilgi ve becerileriniz ön plana çıkarken, çevresel koşulların da belirleyici bir rolü olacaktır. En azından bir süre için. Kurumsal yapı içinde sorunlu bir zaman yönetimi politikası izlenmesi, ekip içindeki çatışmalar sizleri olumsuz şekilde etkileyebilecek çevresel faktörlerin başında gelir. Herhangi bir kuruma bağlı çalıştığınızda veya ekip çalışmalarında zaman yönetimi süreciniz kurulu düzene bağımlı olacaktır. Bu yüzden, burada paylaşılan bilgilerin çevresel koşulların ideale yakın olduğu durumlarda daha fazla katkı sağlayacağını belirtmek isterim.
Bireysel faktörler arasında, enerjinizi etkili şekilde kullanabilme becerileriniz ön plana çıkar. Daha önce kişisel enerji yönetimi videomda paylaştığım tüm bilgiler zaman yönetimi açısından da sizlere faydalı olacaktır. Zaman yönetimi teknikleri için videoyu izleyiniz.
Eğitimin Bölümleri 0:00 Giriş 0:42 Birinci Bölüm: Zamana Değer Katmak 5:23 Değerler Çemberi 8:50 İkinci Bölüm: Zaman Yönetimi Teknikleri 11:17 Kişisel Yapınızı Dikkate Alın 12:44 Zaman Farkındalığı Kazanmak 13:41 Farkındalık Uygulaması 14:21 Pareto İlkesi 15:44 Zamanı Planlamaya Zaman Ayırın (Ivy Lee Yöntemi) 16:55 Dairesel Listeleme Yöntemi 17:45 Ajanda Kullanımı 18:20 Parkinson Yasası 19:12 Ertelemeyi Erteleyin (Taktikler) 20:17 Sonuç
Kaynakça: John Adair (2003) Etkili Zaman Yönetimi (Çev. Ömer Çolakoğlu) Babıali Kültür Yayıncılığı, İstanbul, s.176-177
Kişisel Motivasyon Teknikleri: 60 Özel Teknikle Motivasyon Gücünüzü Artırın
