Başarı Korkusu Testi
Başarı, korku duyulan bir şey olabilir mi? Pek çoğumuz farkında olmadan kendimizi sabote eder, başladığımız işlerde başarılı olabilecekken kendimizi geriye çeker ve düşük performanslar sergileriz. Başarı korkusuna pek çoğumuz sahibizdir. Ancak genelde bunun farkında olmayız. Bu konu motivasyonla yakından ilişkilidir. Çünkü başarı korkumuz yüzünden başarabileceğimiz pek çok şeyi gerçekleştiremeyiz. İşte bu test, başarıyla ilgili olası korkularınızı ortaya çıkarmak için hazırlanmıştır.
Başarı Korkusu Testinin Yorumu
Başarı korkusunun iki temel nedeni, değişimin getireceği belirsizlik duygusu ve olumsuz öz-değer algısıdır. Güvenlik alanından çıkmak ve belirsizliğe adım atmak istemeyiz. Şimdiki koşullar dayanılmayacak hale geldiğinde ya da yeni durum çok daha iyi bir koşulu vaat ettiğinde değişime yönelmeyi göze alırız. Başarının getireceği yeni koşulların bize ne gibi bedeller ödeteceği ya ne kazandıracağına dair inançlarımız ve düşüncelerimiz, eylemlerimizin yönünü belirleyecektir. Son olarak, başarılı olma durumu öz-değer algımızla da ilgilidir. Eğer başarılı olmayı hak ettiğimize ve buna değer olduğumuza inanmıyorsak başarılı olmaktan kaçınırız.
Başarı Korkusunun Nedenleri
- Evet başarılı olmanın sorumluluğu daha fazladır. Öncelikle, sürüden ayrılırız ve kendi başımıza kalırız. Bu korku duyulabilecek bir şeydir. Çünkü güvenlik alanımızdan dışarıya çıkmışızdır.
- Kendimizden beklentileri artırırız. Bu durum daha fazla çalışmamız ve de daha fazla yorulmamız anlamına gelir.
- Başarılı olduğumuzda, göz önünde oluruz. Eleştirilere açık hale geliriz. Davranışlarımıza, giyimimize ve söylediklerimize dikkat etmemiz gerekir. Aslında bir anlamda özgürlüğümüz de tehlikeye girmektedir.
- Ait olduğum toplumsal kesimdeki eğitim ve gelir grubundan çıkmam gerekebilir. Yeni kesimde farklı davranış kalıpları ve daha üst düzey insanlarla birlikte olma durumu gerginlik yaratır. Kendisine yaklaşan insanların, sahip olunan yeni konumundan dolayı kendisine yaklaşma olasılıkları tedirginlik yaratır.
- En kötüsü de bu yeni duruma alıştıktan sonra, bunları kaybetme ve eski durumuna dönme ihtimali vardır. Bunları kaybetme düşüncesi ürkütücüdür.
Başarı Korkusunun Belirtileri
- Başarı korkusu duyan kişilerin ortak özelliği, bu başarıyı daha önce yaşamış olmaları, ama yeni bir başarı için kendilerini bilinçsizce sabote etmeleridir. Başarı korkusu olan kişiler,
- Tam da başarmak üzereyken vazgeçerler ya da önceliği düşük olan başka işlere yönelirler.
Geç kalarak, unutarak ya da hedeflerini erteleyerek kendilerini ve başarılarını sabote ederler. “Mükemmeliyetçi” oldukları söylemi en çok kullandıkları ifadedir. - Elde ettikleri başarıları şansa ve dış koşullara atfederler. Bunu küçük görürler ve eyleme geçmemenin nedeni olarak bunu gösterirler.
- Daha önce yakaladıkları başarıyı aşmaya, geliştirmeye yönelik istek ve çaba göstermiyor. Eski performans düzeyini yeterli görüyor.
- Elde ettiği başarılardan dolayı suçluluk hissedebiliyor.
Başarı Korkusunun Giderilmesi İçin Öneriler
- Öncelikle başarı korkusu hissedildiğine dair bir “farkındalık” geliştirilmelidir. Kişi yaşadığı durumun başarı korkusundan kaynaklandığını fark edebilirse, ancak o zaman bunu gidermek için çaba gösterebilir.
- Kişi, kendisine ve başarıya dair sahip olduğu olumsuz inançların ve düşüncelerin farkına varmalı ve bu inançları gidermelidir. Bunlar, “ben bunu hak etmiyorum ya da buna layık değilim” gibi öz-değerle ilgili inançlar olabileceği gibi, “her başarının bedeli vardır” gibi başarıya yönelik olumsuz inançlarla da ilgili olabilmektedir. Yeni inançların yerleşmesi zaman alabilir. Örneğin “ben bu başarıyı hak ediyorum”, “başarılı olmak iyi bir şeydir.” gibi olumlamalar ve tekrarlar yapabilirsiniz.
- Hedeflediğiniz başarıya ulaştığınızı, “yaratıcı imgeleme” yoluyla hayalinizde gerçekten olmuş gibi canlandırabilirsiniz. Bu belirsizlik duygunuzu yenmenizde size yardımcı olacaktır.
- Başarı korkunuzu yenmeniz konusunda bir koçla çalışabilirsiniz. Bir koç, size bu korkunuzu yenmeniz konusunda rehberlik ederek ve olumlu geri-bildirimler sağlayarak daha hızlı çözümler yaratmanız konusunda size yardımcı olacaktır.
